آتش ممنوعه

مریم مرادی: درحالی آتش زدن زمین های کشاورزی در بین برخی از کشاورزان به سنتی دیرینه تبدیل شده است که بارها با آتش زدن زمین های کشاورزی؛ دامنه آتش گسترده و وقوع آتش سوزی در مراتع و عرصه های طبیعی  به همراه داشته است.
همچنین در این شرایط و با آتش زدن بقایای محصولات و مهار آتش‌ در اراضی کشاورزی خود معضلاتی را به همراه داشته است و آسیب و از بین بردن مواد آلی در خاک ،از بین بردن علوفه مورد نیاز دام، آلودگی های زیست محیطی و امکان سرایت آتش به مزارع و مراتع نمونه ای از خطرات آتش زدن بقایای زمین های کشاورزی است.
گرچه این روزها شرایط سختی بر جنگل ها و جانوران به واسطه وقوع آتش سوزی ها حاکم است که متاسفانه در کنار آن آتش زدن زمین های کشاورزی به عنوان عامل خطر اضافه شده است و این درحالی است که آتش زدن کاه و کلش منع قانونی دارد.
آتش زدن زمین های کشاورزی یکی از موضوعاتی است که این روزها با برداشت ندم در مزارع شاهد هستیم و در این رابطه، احمد دهقان؛ مدیر زراعت جهاد کشاورزی فارس با اشاره به اینکه در ارتباط با آتش زدن یقایای کشاورزی از جنبه‌های مختلف در حال  آموزش هستیم تصریح می کند:  همچنین با اجرای طرح های  مختلف مانند«طرح گندم بنیان» هدف ما حفظ  بقای و کشت محصول در بقایای محصول کشاورزی است.
*عدم بهانه کشاورزان برای آتش زدان بقایا با آموزش و  اعلام کشت مناسب  
دهقان با اشاره به اینکه  آتش زدن   زمین‌های کشاورزی بعد از برداشت محصول و برای از بین بردن بقایای محصول کشاورزی بی‌انصافی است، به «افسانه» می گوید: حتی در این مورد هم قانون آتش زدن زمین های کشاورزی را به عنوان تخلف و جرم عنوان کرده است.
وی با اشاره به ارائه آموزش های مختلف در ارتباط با کشت در بقایا محصول و نحوه از بین بردن بقایا محصول قبل عنوان می کند: درحالی انواع آموزش ها و روش های مختلف به کشاورز آموزش داده شده و ابزار لازم برای اینکه بتوانند کل هزینه برداشت را کاهش دهد و همچنین کشت مجدد بدون آتش سوزی صورت بگیرد، انجام شده است لذا  در این شرایط کشاورز  نباید اقدام به آتش زدن زمین کشاورزی کند.
مدیر زراعت جهادکشاورزی فارس خاطرنشان می کند: همچنین در این رابطه نیز ابزار و ادوات کشاورزی برای برداشت بقایای محصول به صورت تسهیلات کم بهره با معرفی دستگاه ها در اختیار کشاورزان داده می شود و هیچ بهانه ای نیز برای به آتش زدن بقایا وجود ندارد.
*عمده  دلیل آتش زدن زمین کشاورزی برای کشت محصول ممنوعه برنج در  استان است
به گفته دهقان کشاورزانی که آتش سوزی بقایای گندم را دارند؛ آنهایی هستند که   می‌خواهند زمین را برای کشت برنج آماده کنند واین در حالی است که خود کشت برنج ممنوع است و به این خاطر آتش می‌زنند که راحت کشت برنج را داشته باشند.
وی تاکید می کند: اگر کشاورزی جای گندم را آتش بزند و بخواهد برنج  که کشت ممنوعه است داشته باشد باید  مجازات بیشتری را داشته باشد.
*بقایای محصولات کشاورزی به عنوان سرمایه است
مدیر زراعت جهادکشاورزی فارس با بیان اینکه بقایای کشاورزی به عنوان سرمایه است و بخش قابل توجه ای از غذای دام از همین بقایا تامین می‌شود؛ تصریح می کند: در چند سال اخیر چالش هایی که داریم این بوده که کمپانی هایی که  گندم رت برداشت می‌کنند بقایا را هم برداشت کنند.
دهقان ادامه می دهد: برای اینکه بقایا را مدیریت کنیم  ارتفاع برداشت محصول به وسیله کمباین به این صورت باشد که ۱۵ تا ۱۰ سانتی متر از ساقه گیاه در خاک باشد و بقیه بریده شود و بقایای توسط کارگران و دستگاه‌های دیگر جمع آوری شود.
*وسعت خطا در آتش سوزی زمین های کشاورزی
وی همچنین در ارتباط با میزان آتش زدن زمین های کشاورزی می گوید: گرچه این آتش‌سوزی‌ها 2تا 3 درصد است اما آتش سوزی یک هکتار از زمین کشاورزی نمود چشمگیری دارد.
دهقان با اشاره به اینکه سطح آتش زدن زمین های کشاورزی زیاد نیست، خاطرنشان می کند: گرچه سطح نیست اما وسعت خطا زیاد است.
وی  با بیان اینکه هچنین به کشاورزان کشت در بقایا را معرفی می‌کنیم   که مصرف آب کمتری هم دارد؛ یادآور می شود: به عنوان مثال کشت ذرت که در بقایای محصول سال گذشته انجام شد محصول بیشتر از کشت خاک ورزی و شخم زدن داشتیم و هزینه کمتری هم برای کشاورز داشت.
* برخورد قضایی با عوامل سوزاندن بقایای کشاورزی 
همچنین مدیرکل حفاظت محیط زیست فارس در خصوص سوزاندن بقایای گیاهی اراضی زراعی می گوید: با گذشت نزدیک به 3 سال از تصویب ماده ۲۰ "قانون هوای پاک" و ماده ۴۵ قانون حفاظت و بهره برداری از جنگل ها و مراتع که ده ها سال از تصویب آن می گذرد اما متاسفانه عدم اجرای درست و کامل این قوانین  باعث شده ایجاد حریق در مزارع همچنان یکی از عوامل آتش سوزی جنگل ها و مراتع کشور است.
حمید ظهرابی می افزاید: همه ساله با پایان کشت بهاره و همزمان با روزهای گرم سال، کشاورزان پس از برداشت محصول، و با هدف سرعت بخشیدن به کشت بعدی ، بقایا‌و کاه و‌کلش به جا مانده در مزارع را آتش می زنند که این کار علاوه بر آلودگی هوا،  باعث خسارت به خاک ، کاهش مواد آلی، کاهش میکروارگانیسم ها و رطوبت و در نتیجه حاصل خیزی خاک، افزایش فرسایش و بر هم خوردن تعادل ترکیبات آلی و‌معدنی خاک  می گردد.
به گفته وی همچنین به دلیل همجوار بودن بخش های وسیعی از اراضی کشاورزی با  مراتع و جنگل ها خطر ایجاد حریق در عرصه های طبیعی افزایش می یابد و یکی از دلایل عمده ایجاد حریق در این عرصه ها  ایجاد حریق عمدی در مزارع به شمار می رود. وی گفت  این حریق ها در مناطق مسکونی و جاده ها نیز با آلودگی هوا و کاهش دید خطر تصادفات جاده ای را به نحو قابل ملاحظه ای افزایش می دهند.
وی می گوید: در سال جاری با توجه به دستور مراجع قضایی و بخشنامه ای که از دادستانی خطاب به همکاران قضایی صادر شده، تشدید برخورد با ناقضان این قانون در دستور کار قرارگرفته است و طبق   ماده ۲۰ قانون هوای پاک   آتش زدن پس مانده محصولات در اراضی کشاورزی براساس مواد۲۰ قانون هوای پاک  و ۶۸۸ مجازات اسلامی  و ماده ۴۵ قانون حفاظت و بهره برداری از جنگل ها ، خلاف قانون است و مرتکبین به جزای نقدی و حبس محکوم خواهند شد.