پتروشيمی هايی كه درحد تابلو ماند

محمدرضا طاهری: با گذشــت حدود 12ســال از آغــاز عمليات اجرايى پتروشيمى در اســتان فارس، هيچ كدام نه پيشــرفتى داشــته و نه به اشــتغالزايى كمك كرده است. استان فارس با پهنه وسيع و پهناورى كه دارد همواره بســترى براى طرحهاى دولتى و خصوصى بوده اســت. يكى از طرحهايى كه از سال 1337 در كشــور آغاز شــد، فعاليتهاى پتروشــيمى بود كه در اســتان فارس هم با توجه به نيــاز مجتمعهاى پتروشــيمى بــه گاز طبيعــى به عنوان مــاده اوليه (خوراك) مورد استقبال واقع شد. اســتهبان، فســا، داراب، جهــرم و فيروزآباد، كازرون و ممســنى از جملــه شــهرهايى هســتند كه در اين اســتان پيشــرو شــدند، ولى عدم امكان احــداث اين طرح ها نه تنها موجب محروم شــدن بيشــتر اين اســتان از طرح هاى مناسب جايگزين شــده، بلكــه كشــور را از اين توقف هــاى چندين ســاله متضرر كرده اســت؛ چرا كه در كشــورهاى پيشــرو در صنعت پتروشــيمى، نه تنها اين صنعت را در مناطق مختلف پخش نمى كنند، بلكه ســعى مى كنند طرح ها را به صورت متمركز در كنار دريا بسازند. حالا استان فارس به بيابانهاى فنس كشى شدهاى تبديل شده كه بعد از گذشت چندين سال بلاتكليفى، در انتظار گوشــه چشــمى از مسئولان هستند. نبــود امــكان ســاخت و اجــراى طــرح هاى پتروشيمى در اســتان فارس نه تنها موجب محروم شدن شهرستان هاى اين استان از طرح هاى مناسب جايگزين شــده، بلكه كشــور را از ايــن توقف هاى چندين ساله متضرر كرده است. فقدان آينده روشــن براى 6 طرح پتروشيمى اســتان فارس علت عدم تمايل سرمايهگذاران براى مشاركت در اين طرحها است؛ همين موضوع باعث شــده يكى ديگر از موانع اجرايى شدن اين طرح ها بحث تامين مالى آنها باشد. آن طور كه عباســى رئيس كميســيون انرژى مجلس مى گويد: متاســفانه محاســبات اشــتباه و نادرســت بعضى از افراد سبب تا صنعت پتروشيمى آن طور كه بايد و شايد نتواند در استان فارس رشد كند و در نهايت موفق شود. ماجراى پر پيچ و خم 4 پتروشيمى پيــش تر جعفر قادرى نماينده مردم شــيراز و زرقان در مجلس با اشــاره به 4 پروژه پتروشــيمى در 4 شهرستان فســا، داراب، فيروزآباد و جهرم كه محل بحث است، گفت: 4 پتروشيمى مربوط به خط اتيلــن مركــز داريم كه بنا بر اين بــود كه اتانش از مجموعه پارســيان بيايد، در يــك واحد اتان تبديل به اتيلن شــود و خــوراك مورد نياز بــراى 3 واحد پلى اتيلن تامين شــود؛ اين موضوع در 4 شهرستان فيروزآباد، فسا، جهرم و داراب طراحى شده بود. قــادرى توضيــح داد: پالايشــگاه پارســيان واحدهــاى اتانگيرى خود را در 2 ســايت مســتقر كرده؛ يكى در شهرســتان مهر و ديگرى در عسلويه در صورتى كه قرار بود هر دو در مهر باشــد اما براى كاهش هزينه سايت را به 2 قسمت تفكيك كردند. قــادرى بيان كرد: بنــا بود كه ايــن تركيبات از ُمهر بــا خط لوله به فيروزآبــاد بيايد و تبديل به اتيلن شــود و از آنجا در 3 شهرســتان ديگر تبديل بــه پلى اتيلن شــود اما روندى كه ذكر شــد و جدا كردن سايتها، كار را مشــكل كرد و بهانهاى براى ســرمايه گذار ايجاد كرد تا كار را در اســتان فارس محدود كند. وى با بيان اينكه در گام نخســت واحد اتيلــن به عســلويه منتقل شــد و در گام بعدى هم اختلاف بين شهرســتانهاى مذكور ايجاد شده بود، گفت: نمايندگان هم در دوره گذشته به جمعبندى نرســيدند و گفته بودند كه يا در 4 شهرستان اجرا شود يا هر 4 پروژه به عسلويه برود و براى ما صنايع پايين دستى بسازيد. *زمينگيـرى 6 پتروشـيمى در اسـتان فارس رئيس كميســيون انرژى مجلس با بيان اينكه صادر كردن محصول پتروشــيمى و پالايشگاه هاى استان نمى تواند راهكار مناسبى براى ايجاد اشتغال و اشــتغالزايى در استان باشــد، مى گويد: در جهت اشــتغالزايى در اين بخش نياز اســت تا كل زنجيره را تــا انتها ببينيم؛ بطورى كــه در نظر نگرفتن اين زنجيره باعث مى شــود اشــتغال قابــل توجهى در اســتان ايجاد نشــود. فريدون عباسى در گفت و گو با «افســانه» با اشاره به اينكه در بخش بهره بردارى يك پتروشيمى معمولى حدود 300 نفر فعاليت مى كنند، مى افزايد: اگرچه در زمان احداث پتروشيمى حدود 2 هزار نفر مشــغول به كار هســتند اما بايد پذيرفت كــه در زمان بهره بردارى تنها حدود 300 نفر فعاليت مى كنند. وى بيــان مى كنــد: در صورتى كه محصولات پتروشــيمى استان به ديگر كشــورها صادر نشود و تنها در داخل مورد اســتقبال قرار گيرد، بى شــك نمى توان انتظار صرفه اقتصادى از اين بخش داشته باشيم. عباسى با بيان اينكه در بخش پتروشيمى و رونق اين بخش نياز اســت تا به ســاخت قطعات و محصولات تمام شده مانند لوازم خانگى و خودرو رو بياوريم، مى افزايد: بى شــك انجام چنين اقداماتى باعث ايجاد اشتغال براى مردم استان مى شود. رئيس كميســيون انرژى مجلس با اشــاره به اينكه حدود 6 پتروشــيمى هاى استان تنها در حد زمين خاكى و تعطيل هســتند مــى افزايد: اگرچه قرار بود كه پتروشيمى هاى فيروزآباد، فسا، جهرم، ممســنى، داراب، كازرون و .... در 10 الى 15 سال گذشــته راه اندازى شوند اما متاســفانه به دلايلى ماننــد نبود ســرمايه و مكان نامناســب بــراى راه اندازى، نبود پول، فشارهاى سياسى و ..... باعث شد اين اتفاق رخ ندهد. وى مى افزايد: هرچند اســتان فارس به دليل همجوارى در كنار عســلويه و بوشــهر مى توانست در بهره بــردارى مجموعه هاى پتروشــيمى موفق شــود، اما محاسبات غلط سبب شــد تا پتروشيمى در استان فارس آن طور كه بايد و شايد رشد نكند. رئيس كميســيون انرژى مجلس در ادامه با اشــاره به اينكه طرح احداث پتروشيمى فيروزآباد در سال 94 به متخصصان كشــورى واگذار شد، مى افزايد: اما اين طرح به دليل اينكه به شــركت هايى واگذار شده بود كه از منابع مالى مناسبى برخوردار نبودند و پــول كافــى جهت راه انــدازى ايــن مجموعه را نداشــتند، در حالت تعليق ماند؛ اين در حالى است كه اين افراد همواره بــه دنبال اخذ پول از صندوق توسعه ملى بودند تا در مرحله بعد از محل اين پول هزينه داخلى احداث را تامين كنند. عباســى با اشاره به اينكه متاسفانه شركتى كه قرار بود پتروشيمى فيروزآباد را راه اندازى كند جزء بدهكارهاى بزرگ بانكى بــود، مى افزايد: البته اين افراد در ســال 94 مشــكل بدهى را با بانك ها حل كــرده و بدهى شــان را به وام تبديــل كردند و در نتيجه زمينه را براى