زن جوان 22 ساله همه جهیزیه‌اش زیر آب رفته است. «نیم ساعت قبل از وقوع سیل با دختر 13 ماهه‌ام رفتیم خانه مادرم... خدا به من و بچه‌ام رحم کرد که خانه نبودیم.» تخت‌خواب یاسیِ سمیرا را همان فردای سیل گذاشتند جلوی در خانه. «پر از گل‌ولای و فاضلاب بود.» تازه شش ماه بود که وسایل را به‌صورت اقساط خریده بودند و بعضی‌ها هنوز در کارتن مانده بود. «با همسرم قرار گذاشته بودیم که تابستان از این خانه برویم به یک خانه بهتر.» خیلی از کارتن‌ها را همان‌جور سربسته فردای سیل گذاشتند جلوی در خانه؛ خانه‌ای کمتر از 50 مترمربع زیربنا دارد، یک اتاق تنگ و باریک و راه‌پله‌ای فلزی و سقف دستشویی حیاط (که حالا تعدادی چوب زیر تلویزیونی و یک تلویزیون شکسته و در یخچال روی آن قرار دارد)، همه‌ی فضای آن است. سیل اما که آمد، یک متر و 70 سانتی‌متر از خانه رفت زیر آب و تمام پتوها و تشک‌ها و لباس‌هایشان غیرقابل‌استفاده شد. «حتی قاشق ندارم.»
*گود گِل کَنان
محله از قدیم مشهور بوده به «گود گِل کَنان». می‌گویند ساکنان محله‌های اطراف برای ساخت‌وساز خانه‌هاشان، گل و ماسه را از این محله برمی‌داشتند و در ساخت خانه‌هاشان استفاده می‌کردند. وجه‌تسمیه نام‌گذاری گود گل کنان ازآن‌رو جالب است که محله و خانه‌هایش به‌وضوح حدود یک تا دو متر پایین‌تر از محله‌های اطراف و در یک مکان گودمانند قرار دارد. شاید تعجبی هم نداشت که سیلِ پنجم فروردین‌ماه که آمد، بیشترین خسارات شهری به همین محله و خانه‌هایش وارد شد. آب از 10 صبح پنجم فروردین تا 4 بعدازظهر فردا تا ارتفاع یک‌ونیم متر در هر خانه جا خوش کرد و وسایل و لوازم خانه، زیر آب رفت. وسایل برقی، پتو و پوشاک و فرش و روفرشی، ظروف و مدارک و هر چه داشتند، 30 ساعت ماند زیر آب و بخش اعظم آن‌ها پس از فروکش کردن آب، غیرقابل‌استفاده شد.
*روند بوروکراتیک امدادرسانی!
از همان ساعات نخست وقوع سیل، دستگاه‌ها و ارگان‌ها برای کمک به مردم سیل‌زده به محله آمدند. گروه‌های جهادی و سمن‌ها و شهروندان نیز از آن روز محله را فراموش نکرده‌اند و کمک‌های خود را به مردم محله می‌رسانند. برخی کاغذبازی‌ها اما حوصله مردم سیل‌زده را سر برده. «بعضی کارها الان دیگه شده کاغذبازی؛ از این اداره به آن اداره، از آن اداره به این اداره... از طرفی برای تکمیل پرونده برآورد خسارات باید مدرک شناسایی ارائه کنم، اما تمام مدارک من و همسرم رو آب برده. به اداره ثبت‌احوال هم رفته‌ام اما گفتند به این زودی مدارک برایم صادر نمی‌شود.»
*لوله‌های آب و فاضلاب، گرفته است
زن میان‌سال با لهجه‌ی جنوبی نشسته جلوی در ورودی خانه. «راه لوله‌های آب، شن گرفته و آب پایین نمی‌ره، از آبفا هم هنوز نیامده‌اند برای تعمیر لوله‌ها.» می‌گوید لوله‌ها و تأسیسات آب و فاضلاب باید به‌صورت کامل فنر انداخته شود. «حتی لوله گاز رو هم که باز می‌کنیم گاز بیرون نمیاد.» تقریباً همه وسایل خانه‌اش را از دست داده است. «تا سقف خانه زیر آب بود... تلویزیون، لباسشویی، جاروبرقی و حتی ظروف هم غیرقابل‌استفاده شده...» بعضی ظروف روحی گوشه‌ی حیاط افتاده. «فاضلاب گرفته و دیگه قابل‌استفاده نیست.» ارگان‌های دولتی چند بار برای برآورد خسارات به خانه‌ها سر زده و گزارش تهیه کرده‌اند. برخی ارگان‌ها نیز به سیل‌زده‌ها کمک‌های مالی و غیرمالی کرده‌اند. مردم هم تقریباً هرروز برای سیل‌زده‌ها مواد غذایی می‌آوردند. مرد جوان همان لحظه چند گونی و کیسه لباس از صندوق 405 بیرون می‌آورد. زن همسایه آمده کمک. «بچه‌ت کو؟» «نمی‌دونم، از صبح رفته بیرون.» پسر یازده‌ساله‌اش که تنها سرگرمی‌اش تماشای تلویزیون بود، حالا با خراب‌شدن تلویزیون «مدام توی خیابان و کوچه است.»
*حضور 24 ساعته پاکبان‌ها در محله
دو پاکبان در محله مشغول تمیزسازی جوی و خیابان هستند. کمی آن‌سوتر بچه‌ها کنار رودخانه کوچک جمع شده‌اند به بازی. هرروز 30 تا 40 پاکبان به‌صورت 24 ساعته در محله حضور دارند و به تمیزسازی و پاک‌سازی مشغول‌اند. «در حال حاضر آب‌گرفتگی‌ها تمیز شده است و به نظرم در چند روز آینده نخاله‌ها و باقیمانده سیلاب تمیز خواهد شد...» می‌گوید اغلب لباس‌های هدیه‌شده به مردم سیل‌زده لباس‌های استفاده‌شده (دست‌دوم) هستند و اهالی برخی از لباس‌ها را گذاشته‌اند جلوی در. «از مردم تقاضا می‌کنم اگر برای سیل‌زده‌ها لباس میارن، لباس‌های قابل‌استفاده بیارن.»
*هنوز مبلغی به‌عنوان جبران خسارت پرداخت نشده
در ورودی محله از سمت کوی آفتاب، چند نفری جمع شده‌اند جلوی خانه‌ای که دیوارش فرو ریخته و مشغول تعمیرند. «بلوک و مصالح رو شهرداری برامون آورده و کارهای ساخت و تعمیر رو هم بچه‌های جهادی انجام میدن؛ ما هم کمکشان می‌کنیم.» لوله‌کشی آب حیاط را تازه انجام داده‌اند و یکی از اهالی دور زانوییِ لوله تفلون می‌پیچد. «اداره آب برای نصب لوله نیامد و مجبور شدیم خودمان انجامش دهیم.» هنوز مبلغی برای جبران خسارات واردشده به سیل‌زده‌ها پرداخت نشده است. رد آب هنوز هم روی دیوارهای اتاق‌ها و خانه مانده. «تا ارتفاع یک و نیم متر زیر آب بود.» تنها دو یخچال قدیمی کوچک مستأجر سالم مانده است، بقیه وسایل برقی اما از کار افتاده، بعضی از فرش و پتوها هم دیگر غیر قابل‌استفاده است. «بقیه فرش‌ها رد برامون شستند.» مرد سال‌گذشته که ریش‌هایش چندروزه شده می‌گوید: در شورای حل اختلاف محله سعدی صورت‌جلسه اولیه خسارات وارده به خانه و وسایلش انجام شده است، کارشناس هم آمده و برآورد خسارت انجام شده، اما هنوز مبلغی به‌عنوان جبران خسارت یا حتی تسهیلات مالی به مستأجر و مالک پرداخت نشده است. کمک‌های مردمی هنوز ادامه دارد و مواد غذایی، پتو و... به مردم اهدا می‌شود.
*برنامه‌ریزی برای آبخیزداری و آبخوان‌داری
در همین رابطه شهردار منطقه 3 شیراز در گفت‌وگو با «افسانه آنلاین» می‌گوید: حدود 300 خانه در محله گود گل کنان با درصدهای متفاوت خسارت دیده است و ارگان‌های مختلف مانند شهرداری، بنیاد مسکن، گروه‌های جهادی در حال بازسازی منازل آسیب‌دیده هستند. فرود بذرافشان درباره خسارت‌های واردشده به وسایل و لوازم‌خانگی ساکنان خانه‌های آسیب‌دیده از سیل نیز می‌گوید: برآورد خسارات وسایل خانگی در حال ارزیابی است و دستگاه‌های مختلف مسئول و همچنین مردم و خیرین نیز درصدد تأمین این خسارات هستند. بذرافشان همچنین از لایروبی آب‌های سطحی و منازل خبر می‌دهد، هرچند می‌افزاید: فاضلاب تعدادی از منازل آسیب‌دیده دچار مشکلاتی است که این موضوع نیز با همکاری شهرداری شیراز در حال انجام است. شهردار منطقه 3 شیراز با اشاره به خدمات پاکبانان در پاک‌سازی منطقه سیل‌زده گود گل کنان می‌گوید: دست‌بالا تا یک ماه دیگر پاک‌سازی کامل منطقه و منازل آسیب‌دیده انجام خواهد گرفت. فرود بذرافشان در پایان می‌گوید: باید آبخیزداری و آبخوان‌داری انجام شود تا در صورت نزول بارندگی، حجم روان‌آب به سمت منطقه سعدی جاری نشود که استانداری فارس و دستگاه‌های مختلف در حال انجام مطالعات و برنامه‌ریزی برای حل این مشکل هستند.
*فعالیت گروه‌های جهادی در محله سیل‌زده
کمی آن‌سوتر از خانه‌های آسیب‌دیده، یک پایگاه بسیج قرار دارد که اهالی نشان‌مان می‌دهند. «بچه‌های جهادی اونجا هستن.» حجت رحیمی مسئول یکی از گروه‌های جهادی است که به همراه تعدادی دیگر از همراهانش در حال صحبت روی میزان پیشرفت کارها هستند. در بحث بازسازی محله سعدی آن‌ها دو محور تعریف کرده‌اند و هر نفر مسئول و گروه مشخصی دارد. «بچه‌ها از همان روز اول وقوع سیل به اینجا آمدند و از همان ابتدا دو مسئولیت برای بازسازی و کمک به سیل‌زده‌ها تعریف شد.» مسئولیت یک گروه رسیدگی به مشکلات عمرانی خانه‌های آسیب‌دیده سیل است و گروه دیگر نیز تعمیر وسایل خانگی را به عهده گرفته است. «بچه‌ها به خانه‌ها سر می‌زنند و پس از بررسی خسارات وارده، در دو گروه مجزا و تخصصی به تعمیرات می‌پردازند.» تأمین مصالح و قطعات لوازم‌خانگی و اجرای تعمیرات به‌صورت رایگان برای اهالی انجام می‌گیرد و به گفته رحیمی، بخش اعظم هزینه‌ها نیز از محل کمک‌های خیرین تأمین می‌شود. «به نظر من اگر منابع مالی افزایش یابد می‌توان تا دو هفته دیگر تعمیرات عمرانی خانه‌ها را تکمیل کرد.» او می‌گوید: عمده تعمیرات خانه‌ها در حد گچ‌کاری، سرامیک و تأسیسات و... است و همه کارها نیز به‌وسیله نیروهای متخصص انجام می‌شود. «اصول فنی، قانونی و ایمنی تعمیرات و بازسازی کاملاً رعایت می‌شود... در مورد تعمیر لوازم‌خانگی هم اولویت ما با وسایلی است که قابل تعمیر شدن دارد.»
*لزوم تعیین تکلیف پرداخت خسارات سیل
کمی آن‌سوتر از قبه‌ی سبز شیخ اجل، در محله‌ای در گودی منطقه، خانه‌های سیل‌زده‌ها در حال مرمت و تعمیر است و بچه‌ها نیز کف کوچه به دنبال هم می‌دوند. از همان روز نخست وقوع سیل، خانه‌های زیادی در این محله آسیب دید و بسیاری از وسایل و لوازم‌خانگی را نیز آب برد، یا غیر قابل‌استفاده کرد. گرچه نهادها و ارگان‌های دولتی، نظامی، مردمی و گروه‌های جهادی از همان پنجم فروردین به محله آمده‌اند و مشغول خدمت‌رسانی به سیل‌زده‌ها هستند، اما شهروندان ساکن گود گل کنان، نیازمند خدمت‌رسانی بیشتر و به‌ویژه تعیین تکلیف در خصوص پرداخت خسارات سیل هستند؛ سیلی که در نخستین روزهای فروردین‌ماه، به ناگاه راهش را از دروازه قرآن باز کرد و از تونل سعدی خارج شد.
برچسب ها :